Roczniak przeszedł przez cały – kolejny twórczy rok, ukończył 24 miesiąc życia i stał się dwulatkiem. Dwulatkiem będziemy więc nazywać dziecko w wieku 25 – 36 miesiąc życia. Maluch ukończył drugi rok i przechodzi przez trzeci rok życia. Będzie to czas, w którym po raz pierwszy pojawią się rysunki przedstawiające. Należy jednak spokojnie podejść do tematu, ponieważ świadomy rysunek dwulatka, odbiega od wyobrażenia osoby dorosłej. Dlatego bardzo ważne jest, aby odpowiednio podejść do twórczości plastycznej dzieci dwuletnich (w trzecim roku życia). Tak jak rodzic musi domyślać się znaczenia wielu słów wypowiadanych przez dziecko w tym wieku, tak też musi chcieć i umieć oglądać jego rysunki. Dzięki rysowaniu, maluch pokazuje, jak wiele wie o świecie i jak dużo informacji o nim posiada. Wystarczy tylko chcieć i poznać kilka podstawowych zasad pracy z dwulatkiem.
Aby poważnie podejść do tematu, należy zapewnić dwulatkowi odpowiednie do jego wieku materiały plastyczne oraz wiedzieć co malucha rozwija, a co blokuje. Szczegóły dotyczące tych zagadnień zostały opisane w dziale: Plastyka dla dwulatka (kliknij tutaj). Zapraszamy do zapoznania się z tym ciekawym tematem!
A teraz konkrety!. Dwulatek (maluch w przedziale 25 – 36 miesiąc życia), rozpoczyna świadomą i zaplanowaną twórczość plastyczną. Wie co chce narysować, potrafi to zrobić i jest z siebie zadowolony. Rodzic, nie znający rozwoju plastycznego dzieci w tym wieku, bagatelizuje to, co jego pociecha może i chce mu pokazać. Rysunek dwulatka bowiem, nie jest dosłowny, ale wystarczy tylko przyjrzeć się i rozmawiać z dzieckiem. A oto przykład. Co to może być?:
Patrząc na rysunek pod względem rozwoju umiejętności dziecka, widać postęp w tworzeniu kształtów. Na rysunku nie występują już tylko kreski i kropki (tak jak w przypadku niemowlęcia i roczniaka), lecz jest dużo więcej kształtów. Przede wszystkim pojawiły się świadome owale i koła, nieco niekształtne kwadraty, szlaczki i zaplanowane kreski. Rysunek ma więc swoją własną kompozycję, znaczenie i tytuł. A tajemniczy tytuł zamieszczonego tu rysunku, to: „ZESTAW KOMPUTEROWY”. Trudno uwierzyć? Pomóc może opis:
Dokładny opis rysunku pozwolił dostrzec, że zestaw komputerowy narysowany przez dziecko jest kompletny i bardzo trafnie zauważony, a jego ułożenie odpowiada ułożeniu rzeczywistemu. Każdy rodzic ucieszy się widząc, jak wiele jego pociecha zauważa i jak wielką ma świadomość otaczającego ją świata. Niejednokrotnie dwuletnie dzieci mówią słabo lub nie mówią w ogóle – rysunki maluchów stają się wówczas łącznikiem pomiędzy dorosłym a dzieckiem. Są również dowodem na to, że dwulatek – nawet nie posługujący się jeszcze mową, widzi i wie już bardzo dużo!
Jak więc pracować z dwulatkiem, aby zabawy plastyczne były rozwijające, a rodzic wiedział, co maluch rysuje? Okres dwulatka, to przede wszystkim BUNT DWULATKA. Jest to mechanizm skutecznie utrudniający pracę i zabawę z dzieckiem. Należy wybierać więc „lepsze dni” malucha i chęci samego dziecka. Prawdopodobnie powstanie dużo mniej rysunków niż w okresie rocznika, ale ich wartość jest dlatego dużo większa. Prawdopodobnie również, maluch będzie skupiał się na „treści” obrazka, a nie na kolorach. Wybierze więc jeden kolor i nie będzie już wybierał innych. Aby ułatwić sobie pracę i zabawę z dwulatkiem, pozwólmy na taki stan rzeczy. Rolą rodzica jest odpowiednie dobranie do wieku materiałów plastycznych. Dziecko natomiast wybierze sobie to narzędzie, którym będzie chciało pracować. Nie należy zmuszać malucha do zmiany koloru, wybrania innego narzędzia lub innych podobających się nam – dorosłym – zabiegów plastycznych. Dziecko ma prawo do skupienia się na swoich pierwszych „przedstawiających” rysunkach i dorosły również na tym musi się skupić.
Bardzo ważny jest kontakt z dzieckiem i rozmowa – dosłowna, lub poprzez pokazywanie lub inne porozumiewanie się z maluchem. Cześć dwulatków mówi, ale cześć porozumiewa się jeszcze językiem migów, przytaknięć oraz innych tajemniczych znaków. Niemniej rodzice doskonale wiedzą, co chce ich pociecha w konkretnym momencie. Na tej samej zasadzie opiera się zabawa i praca z dwulatkiem. Jeżeli maluch mówi, kontakt jest prosty. Dziecko może opowiedzieć co rysuje lub co chce narysować. Jeżeli dwulatek jeszcze nie mówi, należy porozumiewać się z nim tak jak w każdej innej codziennej sytuacji, a przede wszystkim odczytywać jego znaki i chęci. Aby wiedzieć, co chce narysować lub co rysuje, trzeba zadawać mu pytania lub prosić, aby pokazywał co go interesuje. Dzieci opierają swoją wiedzę o to, co widzą, wiedzą i poznały. Tak więc dwulatek będzie chciał narysować tylko to co zna. Być może będzie to ulubiona zabawka, ulubione zwierzę lub sprzęt, którym maluch w tym momencie jest zafascynowany – tutaj „zestaw komputerowy”.
W miarę rozwoju dziecka i zbliżania się do 36 miesiąca życia, rysunki stają się bardziej „wyraźne” i prostsze do odczytania. Przykładem może być „SAMOCHÓD NA DRODZE”:
Tak jak przy „Zestawie komputerowym”, nawet po zapoznaniu się z tytułem, trudno było domyśleć się poszczególnych elementów, tak w tym rysunku tytuł pozwala na rozpoznanie samochodu i drogi. Samochód posiada 4 koła i światła. Łatwo również można zauważyć wyraźną drogę. Rysunek jest zaplanowany, a powstałe kształty celowe i z przypisanym znaczeniem. Maluch świadomie operuje już owalem, kołem i kreską „ostrą”. Dokładnie wie również co chce narysować i jakimi kształtami może tego dokonać!
Im starsze będzie dziecko, tym łatwiej będzie rozmawiać z nim, poznawać zainteresowania malucha i przekładać je na papier lub inny podkład plastyczny. Przede wszystkim jednak, warto zachęcać dzieci do twórczości plastycznej, ponieważ jest ona potrzebna do rozwoju – zarówno dziecka, jak też rodzica!
Zapraszamy do kolejnego działu: Roczniak i dwulatek – zabawy wyjątkowe (kliknij tutaj)
Kontakt z nami – e-mail: mamotato@onet.eu
Facebook – dołącz do nas – jesteśmy na Facebooku jako Mamotatopokazmi oraz na naszym profilu, jako Doświadczalnia Świata.