Światło, a szczególnie kolorowe światło, to pierwszy i najważniejszy bodziec wzrokowy, pobudzający widzenie malutkiego dziecka z poważnym zaburzeniem rozwoju wzroku. W przypadku braku standardowych do wieku reakcji wzrokowych (dziecko nie reaguje na twarz rodzica, nie przygląda się rodzicowi podczas karmienia, nie reaguje na kolorowe zabawki), barwne światło może stać się impulsem do rozwoju widzenia w mózgu i podjęcia pracy wzrokowej. Tak poważne medyczne problemy, jak chociażby retinopatia wcześniacza, wylewy wcześniacze, hipoplazja nerwu wzrokowego, zaćma wrodzona przed operacją i tuż po operacji, zmętnienia rogówek, czy duże obniżenie ostrości widzenia niewiadomego pochodzenia, dobrze reagują na wczesne wsparcie rozwoju widzenia kolorowym światłem.
————————–
Każde dziecko oraz każda medyczna przyczyna dysfunkcji wzroku, wymagają indywidualnych metod pracy. Wymagają również różnych odległości pokazywania światła, różnego natężenia światła, różnego tempa prezentacji świetlnych oraz zaciemnienia lub braku zaciemnienia. Wspólną cechą jednak, zawsze pozostaje zainteresowanie wzrokowe dziecka światłem.
———————————–
Wielu rodziców opisuje swoją drogę diagnostyczną oraz często słyszaną diagnozę: „dziecko nie wodzi wzrokiem za zabawkami, nie widzi postaci, nie reaguje na twarz, nie potrafimy więc powiedzieć, czy dziecko widzi i co widzi”. Zanim jednak dziecko słabowidzące dotrze do widzenia zabawek nieświecących, dostrzegania postaci, a już szczególnie twarzy, musi wpierw przejść przez etap nauki widzenia w oparciu o swoje indywidualne możliwości wzrokowe i w oparciu o najprostsze bodźce wzrokowe.
———–
Rozpoczyna się intensywne wspieranie możliwego rozwoju widzenia dziecka. To właśnie wtedy i po wprowadzeniu kolorowych świateł, rodzice dzieci niereagujących na zwykłe zabawki, pierwszy raz zauważają, że ich dziecko widzi i reaguje wzrokowo na kolorowe światła:
————————–
– dziecko odwraca głowę do świateł
– dziecko patrzy za ruchomym i nieruchomym światłem
– koncentruje wzrok na świetle
– wodzi głową za kolorowym światłem
– przygląda się i analizuje wzrokowo obiekt świecący
– może się uśmiechać do światła
– z czasem do światła może wyciągać rączki
– z czasem może chcieć dotknąć żródło światła
– z czasem może chwytać obiekt świecący i manipulować nim
————————-
Jeśli warunki wzrokowe pozwolą na dalszy rozwój widzenia, dziecko po kolei i z czasem zaczyna dostrzegać następne bodźce: błyszczące, kontrastowe, kolorowe i zwykłe zabawki. Jeśli warunki wzrokowe nie pozwolą na więcej niż widzenie światła, dziecko uczy się dostrzegać światło w otoczeniu i wykorzystywać je do swojego codziennego funkcjonowania. Widzenie światła, to również świadomość dnia i nocy, tak ważna dla funkcjonowania w społecznym rytmie dnia i nocy. Widzenie kolorowego światła, to także świadomość istnienia koloru.
——————————————–
Sposób prezentacji kolorowych świateł nie jest z góry określony. Nie ma jednego systemu. Każde dziecko reaguje na inne czynności. Jedno zainteresowane jest karuzelą (nakręcanie i odkręcanie), drugie lubi ruch wahadłowy, a jeszcze inne turlanie i chlupanie wody. Filmik pokazuje bardzo prostą prezentację świetlną, na przykładzie lampionu wodnego. Ważne jest, aby oglądnąć filmik do końca. Pokazuje on różne i cały czas bardzo proste prezentacje światła oraz odbicia światła. Ważne jest również, aby oglądać filmik z dźwiękiem. Odblaski stukają, co jest interesujące dla dzieci. Same odblaski są atrakcją dla dzieci, a stukanie jest dodatkowym atutem. Dźwięki są ważne, ponieważ nieodpowiedni dźwięk potrafi dziecko przestraszyć, natomiast odpowiedni dźwięk jest zachętą i sporym motywatorem do patrzenia na ciekawe źródło dźwięku.
———————————————
Każdy rodzic i każdy terapeuta mają własne sposoby prezentacji i zabaw świetlnych. Nie jest ważne, aby istniał konkretny system prezentacyjny. Najważniejsze jest wzrokowe oraz ogólnorozwojowe zainteresowanie dziecka. Rodzice i terapeuci często piszą, że dzieci zareagowały na zupełnie niespodziewane wydarzenia. Coś się przewróciło, coś spadło i wywołało śmiech oraz poruszenie dziecka. Ważne jest, aby dziecko wykazywało zainteresowanie wzrokowe, a każdy uśmiech lub spontaniczna reakcja dziecka, będą najlepszym drogowskazem w dalszej zabawie i pracy terapeutycznej.
——————————————————-
Kontakt z nami:
folksmolk@gmail.com (pracownia pedagogicznych pomocy wzrokowych)
lub
Strona FB Mamotatopokazmi